سوزش کف پا (احساس اینکه کف پا به شکل دردناکی داغ است) می‌تواند خفیف تا شدید باشد. در برخی موارد، سوزش یا داغ شدن پا ممکن است به حدی دردناک باشد که درد ناشی از آن باعث اختلال در خواب شود. در برخی شرایط، ممکن است سوزش کف پا همراه با احساس سوزن سوزن شدن (پارستزی) یا بی‌حسی و یا هر دو باشد. این مشکل با مصرف دارو و درمان‌های فیزیکی قابل درمان است.
در شرایط زیر باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید:
- احساس سوزش ناگهانی کف پا بخصوص در صورت قرارگیری در معرض برخی مواد سمی
- یک زخم باز در کف پا که به نظر عفونی باشد، بخصوص در صورت ابتلا به دیابت
- تداوم احساس سوزش در کف پا به مدت چند هفته
- متوجه شوید که علائم شدیدتر و دردناک‌تر می‌شوند.
- احساس کنید که سوزش به طرف ساق پا گسترش پیدا می‌کند.
- کاهش حس لامسه در انگستان یا کف پا
اگر سوزش پا ماندگار باشد یا هیچ دلیل مشخصی برای آن وجود نداشته باشد، پزشک باید آزمایش‌هایی را برای تعیین احتمال وجود شرایط مختلفی که باعث نوروپاتی محیطی می‌شوند، انجام دهد.
برای درمان هرچه سریع‌تر و بهبود علائم آزاردهنده سوزش کف پا می‌توانید از طریق شماره‌های تماس ۰۹۱۲۸۹۴۰۳۳۱ – ۶۶۵۷۶۹۹۱-۰۲۱ اقدام به رزرو نوبت نمایید.
دلایل
سوزش پا یکی از علائمی است که در بسیاری از موارد ممکن است بدون هیچ بیماری زمینه‌ای رخ دهد. با این حال، نمونه‌هایی وجود دارد که سوزش پا ناشی از یک مشکل پزشکی است.
آسیب‌دیدگی
آسیب‌های مکانیکی، شیمیایی و الکترومغناطیسی همگی می‌توانند موجب احساس سوزش در کف پا شوند. جدا از سوختگی، سایر آسیب‌های مکانیکی مانند ضربه‌ی ناشی از اشیای نوک تیز می‌توانند منجر به احساس سوزش کف پا شوند. مواد شیمیایی مانند اسید که سوزش‌آور هستند و به پوست آسیب می‌رسانند نیز می‌توانند از دیگر دلایل باشند. آسیب الکترومغناطیسی اساساً ناشی از آفتاب سوختگی است که در آن نور فرابنفش موجود در نور شدید خورشید یا دستگاه‌های برنزه باعث آسیب به سطح پوست می‌گردد.
عفونت
برخی از عفونت‌های مختلف کف پا نیز ممکن است باعث احساس سوزش شوند. عفونت‌های باکتریایی پوست، مانند زردزخم یا عفونت‌های عمیق در بافت زیر پوستی (سلولیت) ممکن است برخی از دلایل سوزش کف پا باشند. یک دلیل عفونی دیگر داغ شدن کف پا، بیماری پای ورزشکاران (تینه‌آ پدیس) است. این بیماری نوعی عفونت قارچی سطحی در پوست پا است که بسیار شایع می‌باشد. علائمی مانند سوزش کف پا همچنین ممکن است همراه با عفونت‌های سیتمیک مانند عفونت HIV مشاهده شوند حتی در حالی که هیچ عفونت موضعی در کف پا وجود نداشته باشد.
محیط و سموم
عوامل محیطی مانند قرارگیری در معرض سرما نیز می‌توانند باعث داغی کف پا شوند. سرمازدگی اغلب مرتبط با بی‌حسی ناحیه‌ی متاثر است اما ممکن است در ابتدا پس از اینکه این ناحیه گرم شد، احساس سوزش وجود داشته باشد. قرارگیری در معرض سموم مختلف نیز می‌تواند موجب احساس سوزش شود. سرب و جیوه نمونه‌هایی از این مواد هستند هر چند بستگی به مقدار و مدت زمان قرارگیری در معرض آنها و محل تماس دارد.
آسیب و اختلالات عصبی
چندین مشکل عصبی هستند که ممکن است همراه با احساس سوزش وجود داشته باشند. اصطلاح نوروپاتی محیطی توصیف‌کننده‌ی طیف وسیعی از بیماری‌ها و اختلالات عصبی است که شامل اعصاب خارج از مغز و نخاع می‌باشند.
- عصب تحت فشار (عصب باریکش) که در آن عصب گیر افتاده است. این وضعیت اغلب در ریشه عصب برآمده از ستون فقرات رخ می‌دهد برای مثال در سیاتیک.
- آسیب عصبی می‌تواند به روش‌های مختلفی ایجاد شود. گاهی اوقات ممکن است به دلیل مواد شیمیایی موجود در طبیعت باشد اما اغلب مکانیکی است، مثلاً در اثر فشرده شدن عصب، ضربه ناشی از یک شیء نوک تیز و نیز قطع جزئی عصب.
- نوروپاتی دیابتی یکی از عوارض ماندگاری و اغلب کنترل نامناسب دیابت شیرین می‌باشد. افزایش میزان قند خون در طول زمان موجب آسیب عصبی می‌شود.
- سایر عوامل:
- سندرم گیلن باره
- ام اس
- زونا
- بیماری شارکو-ماری-توث
- نوروپاتی الکلی
اختلالات گردش خون
احساس داغ شدن کف پا همچنین ممکن است مرتبط با اختلال گردنش خون در پا باشد. خون فاقد اکسیژن کافی می‌تواند منجر به التهاب بافت که ایسکمی نامیده می‌شود، گردد. بیماری شریانی محیطی یک بیماری گردش خون است که ممکن است باعث این وضعیت شود. این بیماری به دلیل تنگ شدن شریان پاها به دلیل تصلب شریان رخ می‌دهد. داغی کف پا همچنین ممکن است همراه با مشکلاتی در رگ‌ها وجود داشته باشد مانند رگ‌های واریسی و ترومبوز ورید عمقی که می‌تواند موجب اختلال در جریان خون از پاها به قلب شود. بیماری رینود یکی دلیل احتمالی دیگر است.
مشکلات مفصلی
مشکلات مفصلی مختلفی ممکن است همراه با سوزش کف پا وجود داشته باشند که عمدتاً در اطراف مفصل متاثر رخ می‌دهد. این وضعیت در بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی، آرتروز و نقرس مشاهده می‌شود. روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که اساساً مفاصل کوچک را درگیر می‌کند. آرتروز، مفاصل بزرگ‌تر را شامل می‌شود. نقرس نیز عمدتاً محدود به انگشتان پا و خصوصاً انگشت بزرگ پا می‌باشد. آرتریت نقرسی بیماری است که در آن تجمع اسید اوریک در فضای مفاصل منجر به التهاب مفصل می‌گردد.
سوءتغذیه
برخی موارد سوء تغذیه به دلیل تاثیری که بر اعصاب می‌گذارند، می‌توانند منجر به احساس سوزش یا درد شوند. این ادعا عمدتاً در مورد کمبود فولات و ویتامین B12 صادق است. این کمبودها ممکن است زمانی رخ دهند که برخی مواد غذایی در رژیم غذایی محدود باشند و یا در اثر رژیم سخت یا روزه گرفتن و ابتلا به سندرم سوء جذب که در اثر آن این مواد مغذی از روده جذب نمی‌شوند، پدید آیند.
داروها و مواد شیمیایی
برخی داروها ممکن است منجر به سوزش کف پا شوند که عمدتاً ناشی از تاثیر آنها بر اعصاب پا است. این مشکل ممکن است همراه با شیمی درمانی (داروهای ضد سرطان) مشاهده شود. داروهای کاهنده کلسترول مانند استاتین‌ها نیز گاهی اوقات در تشدید مشکلات عصبی دخیل هستند اما بطور قطعی ثابت نشده است. مواد دیگری نیز می‌توانند بر اعصاب تاثیر گذاشته و منجر به احساس داغی کف پا شوند. در نوروپاتی الکلی، استفاده طولانی مدت و بیش از حد الکل ممکن است به اعصاب آسیب برساند و منجر به احساس‌های غیر طبیعی مانند سوزش کف پا شود.
سایر دلایل احتمالی سوزش کف پا عبارتند از:
- بیماری شارکو-ماری-توث (گروهی از اختلالات ارثی که بر اعصاب دست‌ها و پاها تاثیر می‌گذارند)
- شیمی درمانی
- بیماری مزمن کلیوی
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (درد مزمن ناشی از سیستم عصبی ناکارآمد)
- کم‌کاری تیروئید
- سندرم تونل تارسال
درمان
درمان سوزش کف پا نیاز به تعیین دلیل آن دارد، بنابرین مشاوره با یک متخصص طب فیزیکی ضروری است. ممکن است در صورتی که مشکل تنها یک نیروی اضافه از حد مکانیکی نباشد، نیاز به آزمایش‌های متعددی برای تعیین دلیل آن باشد.
ارتز
درمان مشکل نیروی مکانیکی اضافه بر روی پا با استفاده از وسایل کمکی یا کفش و کفی‌های طبی معمولاً در برطرف کردن این مشکل موفقیت‌آمیز است (در صورتی که دلیل سوزش کف پا اضافه بار مکانیکی نباشد، موثر نخواهند بود). سایر دلایل موضعی مانند عفونت قارچی، گیر افتادن عصب و عرق پا نیز قابل درمان هستند.
دارو
داروهای تسکین دهنده‌ی درد ممکن است برای درمان هر گونه دلایل احتمالی سوزش پا نیاز باشند. این وضعیت با مصرف استاتین‌ها جهت کاهش تجمع پلاک‌های چرب و آسپرین به منظور پیشگیری از انسداد کامل در اثر لخته‌های خونی قابل درمان می‌باشد.
فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی ممکن است شاک‌ویو، طب سوزنی، تزریق اوزون یا پی آر پی و لیزر درمانی را توصیه کند.
جراحی
ممکن است گاهی اوقات در موارد شدید نیاز به عمل جراحی باشد که در آن مسیرهای جایگزینی برای جریان خون ایجاد می‌شوند (بای‌پس) یا شریان از طریق آنژیوپلاستی با بالون گشاد می‌گردد. در موارد بسیار شدید بیماری شریانی محیطی، ممکن است نیاز به قطع بخشی از پا باشد، هر چند نادر است.
نکات دیگر
برای کمک به کاهش سوزش پا می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- بلافاصله بعد از پیاده‌روی کفش و جوراب خود را در بیاورید تا کفش خشک شود.
- کف پای خود را در آب خنک قرار دهید، از یخ استفاده نکنید.
- کفش و جوراب خود را در طول روز عوض کنید.
- تا حد امکان به پاهای خود استراحت دهید.
- مصرف مواد مخدر یا الکل را کاهش دهید.
- میزان مصرف مواد مغذی بخصوص ویتامین B را در طول روز افزایش دهید.
استفاده از کفش مناسب نقطه‌ی شروع خوبی برای از بین بردن مشکلات مربوط به پاست.
